Сўнгги пайтларда ижтимоий тармоқлар фойдаланувчилари республика бозорларида шакар нархининг кескин ошганини, бу эса аҳоли норозилигига сабаб бўлаётганини қайд этишмоқда.
Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги Матбуот хизматининг Давлат статистика қўмитаси маълумотларига таянган ҳолда хабар беришича, бугунги кунда ички бозорда 1 килограмм шакарнинг ўртача нархи 9500-13000 сўмни ташкил этса, айрим дўконларда эса 1 килограмм шакарнинг нархи 14000 сўмга кўтарилди.
Қайд этилишича, бутун дунёда шакар тақчиллиги ва уни ишлаб чиқариш билан боғлиқ бошқа муаммолар мавжуд. Шу билан бирга, мамлакатда шакар тақчиллиги кузатилмаяпти, йил охиригача ички бозорни шакар билан тўлдириш учун барча захиралар мавжуд.
“Қўшни ва бошқа МДҲ мамлакатларида нархларнинг ошиши, ўз навбатида, Ўзбекистон ички бозорида аҳоли ва тадбиркорлар ўртасида ҳам шакар нархи бўйича инфляцион кутилмаларнинг кучайишига маълум маънода таъсир кўрсатувчи омиллардан бўлди", - дейилади хабарда.
Шакар нархининг ўсишига, биринчи навбатда, мазкур маҳсулот ва унинг хомашёсини Марказий Осиё минтақасига йетказиб бериш бўйича транспорт ва логистика билан боғлиқ муаммолар ҳамда ёқилғи ресурслари нархларининг ўсиши таъсир кўрсатмоқда.
Мисол учун, бугунги кунда Лондон биржасида шаклланган шакарнинг нархи (500 доллардан 575 долларгача) 15 фоизга ошган бўлса, унинг Ўзбекистонга етказиб бериш харажатлари 1 тоннаси учун 173 доллардан 271 долларгача ёки 57 фоизга ошган.
Натижада, тахминий ҳисоб-китобларга кўра, DAP Uzbekistan шартида Ўзбекистон чегарасигача етказиб бериш тайёр шакарнинг қиймати (божхона ва солиқ тўловларисиз) йил бошидаги 674 доллардан 840 долларгача ёки 25 фоизга ошган.
"Юзага келган мазкур шароитда минтақадаги экспортёр давлатлар ҳамда Ҳиндистон томонидан экспортга чекловнинг киритилиши кузатилмоқда", - дейилади хабарда.
Вазирлик, шунингдек, шакарга бўлган талабнинг мавсумий ўсиши шароитида нархлар барқарорлигини таъминлаш мақсадида (мева-сабзавот консервалари мавсуми) таъкидлади. биржадаги шакар ҳажми жорий йилнинг июн ойидан бошлаб 50 фоизгача оширилади. Биржада сотилаётган шакар ҳажми ҳозирги 2000 тоннадан 3000 тоннагача ошади.
Шу билан бирга, жорий йилда шакар ишлаб чиқариш 720 минг тоннани ташкил етиши кутилмоқда, бу ўтган йилга нисбатан 22 фоизга кўпдир. Шакар ва унинг учун хомашё импорти ҳажми 643 минг тоннадан 900 минг тоннагача оширилади.